کیلیان امباپه لوتان (به فرانسوی: Kylian Mbappé Lottin؛ زادهٔ ۲۰ دسامبر ۱۹۹۸، بازیکن فوتبال اهل فرانسه است که در پست مهاجم برای باشگاه فوتبال رئال مادرید در لا لیگا و به عنوان کاپیتان برای تیم ملی فوتبال فرانسه بازی میکند. او به خاطر قدرت دریبل زدن، تمام کردن و سرعتش، به طور گسترده به عنوان یکی از بهترین بازیکنان جهان شناخته میشود.] امباپه در پاریس به دنیا آمد و در نزدیکی بوندی بزرگ شد. او فوتبال حرفهای را در سال ۲۰۱۵، از باشگاه موناکو شروع کرد و با این تیم به قهرمانی در لیگ ۱ فرانسه رسید. امباپه مورد توجه پاری سن ژرمن قرار گرفت. این باشگاه ابتدا او را در فصل ۱۸–۲۰۱۷ به صورت قرضی در اختیار گرفت و سپس با پیشنهاد ۱۸۰ میلیون یورویی او را به دومین انتقال گرانقیمت تاریخ فوتبال و گرانترین بازیکن نوجوان تمام دوران تبدیل کرد.امباپه با پاری سن ژرمن، شش قهرمانی لیگ ۱ و چهار قهرمانی جام حذفی فرانسه، از جمله یک چهارگانه داخلی در فصل ۲۰–۲۰۱۹، به دست آورد. همچنین این باشگاه را به اولین فینال لیگ قهرمانان اروپا در سال ۲۰۲۰ رساند. او بهترین گلزن تاریخ پاری سن ژرمن و هفتمین گلزن برتر تاریخ لیگ ۱ فرانسه است. امباپه در سال ۲۰۲۴ با انتقالی رایگان به رئال مادرید پیوست. در سطح ملی امباپه در سال ۲۰۱۷ به تیم ملی فرانسه دعوت شد و در جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه به میدان رفت. او یکی از بازیکنان اثرگذار قهرمانی فرانسه در جام جهانی ۲۰۱۸ بود و در مرحلهٔ حذفی یکهشتم نهایی مقابل آرژانتین دو بار گلزنی کرد و موجب پیروزی ۴–۳ فرانسه شد. او همچنین در فینال جام نیز یکی از گلهای فرانسه به کرواسی را به ثمر رساند تا بعد از پله دومین بازیکن نوجوان تاریخ باشد که در فینال جام جهانی فوتبال گلزنی کردهاست. او در این جام به عنوان بهترین بازیکن جوان جام جهانی و سپس به عنوان بازیکن سال فوتبال فرانسه برگزیده شد.[۱۰] او همچنین به فرانسه کمک کرد تا در لیگ ملتهای اروپا در سال ۲۰۲۱ قهرمان شوند و جایزه بهترین گلزن را در مرحله نهایی دریافت کرد. فرانسه در جام جهانی ۲۰۲۲ قطر نیز به فینال رسید. امباپه در برابر آرژانتین هتتریک کرد و رکوردار بیشترین گل زده در تاریخ فینالهای جام جهانی شد. او با هشت گلِ زده، عنوان کفش طلای این جام را کسب کرد و همچنین با کسب توپ نقرهای، دومین بازیکن برتر جام شناخته شد. امباپه یکی از تنها دو بازیکنی است که در دو فینال متوالی جام جهانی گلزنی کردهاند (دیگری واوا برزیلی در سالهای ۱۹۵۸ و ۱۹۶۲). امباپه در جایگاه سوم توپ طلای ۲۰۲۳ قرار گرفت و در جایزه بهترین بازیکن مرد فیفا در سال ۲۰۲۲ دوم شد. او در سال ۲۰۱۷، جایزه پسر طلایی و در سال ۲۰۱۸، جایزه کوپا را دریافت کرد و در سالهای ۲۰۱۹ و ۲۰۲۳، نامزد دریافت جایزه لوریوس بهترین ورزشکار مرد سال شد. در سال ۲۰۲۳، او در فهرست ۱۰۰ فرد تأثیرگذار جهان توسط مجله تایم[۱۱] و در فهرست فوربز از پردرآمدترین ورزشکاران جهان در رتبه سوم قرار گرفت.[۱۲]
آغاز کار امباپه فوتبالش را از آ.اس. بوندی با مربیگری پدرش ویلفرد آغاز کرد. وی سپس به آکادمی کلیر فونتین نقل مکان کرد. عملکرد چشمگیر او در آنجا منجر به جلب توجه باشگاههای فرانسوی متعدد، رئال مادرید، چلسی، لیورپول، منچستر سیتی و بایرن مونیخ شد.[۲۶] در سن ۱۱ سالگی، رئال مادرید از او دعوت کرد تا با تیم زیر ۱۲ سال خود تمرین کند و از امکانات باشگاه بازدید کند.[۲۷] وی در سن ۱۴ سالگی، پس از دعوت شدن از طرف چلسی، به لندن سفر کرد و برای تیم جوانان این باشگاه در برابر چارلتون اتلتیک بازی کرد.[۲۸]
موناکو امباپه در ژوئیه ۲۰۱۳ در سن ۱۴ سالگی به آکادمی جوانان موناکو پیوست و قراردادی سه ساله امضا کرد.[۲۹][۳۰] در آن زمان رئال مادرید و زین الدین زیدان نیز به شدت دنبال جذب این بازیکن بودند.[۳۱] امباپه برای نخستین بار در ۲ دسامبر ۲۰۱۵ برای تیم بزرگسالان موناکو در تساوی ۱–۱ برابر کان در لیگ ۱ به جای فابیو کونترائو در دقیقه ۸۸ به میدان رفت. او با ۱۶ سال و ۳۴۷ روز سن به جوانترین بازیکن تاریخ باشگاهش تبدیل شد و رکورد تیری آنری را که ۲۱ سال قبل بر جای گذاشته بود را شکست.[۳۲] درخشش امباپه از فصل ۱۷–۲۰۱۶ آغاز شد؛ وی همراه با موناکو به نیمهنهایی لیگ قهرمانان اروپا رسید. شاه نشینها در این راه، ابتدا منچستر سیتی را با درخشش امباپه شکست دادند. سپس در یک چهارم نهایی، بوروسیا دورتموند را با ۳ گل امباپه در دو بازی رفت و برگشت شکست دادند.[۳۳] در مرحله نیمه نهایی موناکو در مجموع دو بازی رفت و برگشت با نتیجه ۴–۱ از یوونتوس شکست خورد و از دور مسابقات کنار رفت. زننده تک گل موناکو در بازی برگشت، امباپه بود. او فصل ۱۷–۲۰۱۶ را با ۲۶ گل در ۴۴ بازی در تمامی رقابتها به پایان رساند و به همراه موناکو قهرمان لیگ ۱ شد. وی پس از فصل در فهرست ۵۰ بازیکن آینده دار سایت گل.کام، رده دوم را در اختیار گرفت[۳۴] و در بین تمامی بازیکنان فوتبال جهان، بیشترین رشد قیمت را در بازار نقل و انتقالات تابستانی سال ۲۰۱۷ تجربه کرد.[۳۵]
پاری سن ژرمن در تاریخ ۳۱ اوت ۲۰۱۷، پاری سن ژرمن امباپه را با معامله و امکان امضای یک قرارداد قرضی برای فصول بیشتر به خدمت گرفت.[۳۶] او در ابتدا شماره ۲۹ را در اختیار داشت و در ادامه با پیوستن لوکاس مورا به تاتنهام در ژوئیه ۲۰۱۸ شماره ۷ باشگاه پاریسی را به تن کرد. در اکتبر همان سال تنها در سیزده دقیقه چهار گل وارد دروازه لیون کرد و رکورد جوانترین بازیکن که موفق به زدن چهار گل در یک مسابقه شده را در تاریخ لوشامپیونه به نام خود ثبت نمود.[۳۷] او در فصل ۱۹–۲۰۱۸ ضمن آقای گلی در لیگ ۱ فرانسه و دریافت کفش طلای بهترین گلزن، برای اولین بار در لیگ ۱، همزمان به عنوان بهترین بازیکن فصل و بهترین بازیکن جوان فصل هم انتخاب شد.[۳۸] در ۱۰ مه ۲۰۲۴، امباپه از طریق شبکههای اجتماعی خود اعلام کرد که پاری سن ژرمن را ترک خواهد کرد. او اعلام کرد که قرارداد خود را تمدید نمیکند و این فصل پایان دوران حرفهای اش در این باشگاه است.[۳۹] او آخرین بازی خود را برای این باشگاه در ۲۵ مه، فینال جام حذفی فوتبال فرانسه در برد ۲–۱ مقابل لیون انجام داد.[۴۰] همچنین او آخرین فصل خود را با پیاسجی به عنوان بهترین گلزن لیگ قهرمانان با ۸ گل مشترکا با هری کین به پایان رساند.[۴۱] او بهترین گلزن تاریخ این باشگاه است و در رتبه سوم تعداد پاس گل تاریخ پاری سن ژرمن قرار دارد. امباپه با پاری سن ژرمن شش بار قهرمان لیگ ۱ فرانسه، سه بار جام حذفی فرانسه، پنج مرتبه سوپر جام فرانسه و دو قهرمانی جام اتحادیه فرانسه را کسب کردهاست. او شش بار و در شش فصل متوالی آقای گل لیگ یک فرانسه شد و پنج بار به عنوان بهترین بازیکن سال لیگ ۱ انتخاب شد.
رئال مادرید در ۳ ژوئن ۲۰۲۴، باشگاه رئال مادرید اعلام کرد که امباپه قراردادی ۵ ساله با این باشگاه امضا کرده است.[۴۲][۴۳] انتقال او به رئال مادرید موضوع گمانهزنیها و مذاکرات شدیدی بود که نشاندهنده وضعیت او بهعنوان یکی از محبوبترین بازیکنان فوتبال است.[۴۴] پس از اعلام این خبر، امباپه هیجان خود را در شبکههای اجتماعی ابراز کرد و گفت: «این یک رویا است که به حقیقت پیوسته. خیلی خوشحال و مفتخرم که به باشگاه رویاهایم پیوستم... هیچ کس نمی تواند درک کند که من در حال حاضر چقدر هیجان زده هستم!»[۴۵] در ۱۰ ژوئیه، باشگاه رئال مادرید اعلام کرد که مراسم معارفه امباپه در سانتیاگو برنابئو در ۱۶ ژوئیه برگزار خواهد شد.[۴۶] بعداً در همان روز، او پیراهن شماره ۹ را دریافت کرد و اولین بازیکن رئال مادرید شد که این شماره را پس از بنزما بر تن میکند.[۴۷][۴۸] در ۱۶ ژوئیه، امباپه به عنوان بازیکن جدید رئال مادرید در سانتیاگو برنابئو معرفی شد.[۴۹] مراسم معارفه او با حضور ۸۰ هزار تماشاگر برگزار شد که تعداد آن برابر با معارفه کریستیانو رونالدو در سال ۲۰۰۹ بود.[۵۰] امباپه اولین بازی خود را برای رئال مادرید در ۱۴ اوت در سوپر جام اروپا ۲۰۲۴ مقابل آتالانتا انجام داد و گل دوم را در برد ۲–۰ به ثمر رساند.[۵۱]